Сомовите се фамилија на риби мекоперки. Фамилијата на сомови е многубројна. Ги има околу 500 врсти на сомови и живеат на водите на сите континенти во светот. Во Европа припаѓаат во групата на најголеми слатководни риби.
Опис

По својата градба и тело сомот во голема мерка се разликува од останатите риби.

Европскиот сом има голема глава, со голема уста и ситни заби. Главата му е широка и сплосната, а очите ситни и малечки. Околу устата сомовите имаат два долги и четири покуси мустаќи кои им помагаат во барањето на храната.

Телото на сомот е долго и лигаво и од главата накај задната перка му е све потенко и поплоснато. Грбот на сомот му е сивомаслинеста и темна боја, а стомачната страна му е со прљавобела боја. Долната перка му е исклучително долга и се протега до крајот на опашот. Грбната перка му е кратка.

Често пати сомот по своето тело има и неправилни пеги по телото. Кожата на сомовите им е мазна и не заштитена со крлушки. Видот на сомовите им е прилично слаб, но слухот им е добро развиен.

Место на живеење, навики и распространетостсом

Сомот ги населува реките и мирните води како што се езерата во централна и источна Европа како и западна и југозападна Азија. За свое место на живеење го избира мекото, мрачно дно и се врзува за него, така што многу ретко го напушта на подолг период. Сомот живее сам и не се движи во групи. Сомовите најчесто се задржуваат во мирни и длабоки води и вирови, дупки, по средината на речните текови или под обалата и копното. Деновите ги поминуваат скриени во дупки на дното, каде што се тешко забележливи благодарејќи на бојата на нивната кожа.

Сомот не сака ладно и токму затоа зимно време се укопува во тињата и муљот и таму седи се додека не надојдат пролетните води кога се подига и станува поактивен. Храната ја тражи во близина на своето засолниште и легло и најчесто таму се враќа сит. Сомот најмногу се храни во текот на летото, па се до почетокот на зимата.

Сомот не се смета за многу итра риба, но и покрај тоа што го сметаат за лесен плен, сомот е многупоинтелигентен од колку што се мисли. Месото од сом е исклучително квалитетно и вкусно и со малку коски.

Сомовите се воглавно грабливци меѓутоа можат да се хранат и со многу други работи како што е исхрана со органски отпадоци или пак разни паразитски врсти (кои ја цицаат крвта на други риби). Активни се ноќе кога се хранат со риби, ракови но и со помали водни птици и цицачи.

Животен век, големина на раст и тежина

Европскиот сом со малку среќа во животот може да достигне должина од 4 до 5 метри и тежина до 400 kg па со тоа претставува и најголема слатководна риба во Европа. Не само по големината, оваа врста е позната и по должината на животот, кој може да достигне старост и повеќе од 100 години.

Размножување

Во четвртата година од животот сомовите достигнуваат полна зрелост. После будењето од зимскиот сон сомовите во парови тргнуваат да бараат место за мрест, кој трае од Април па све до Јули. Сомот се мрести во поплитките делови на водата во која живее. Во тоа време мажјакот и женката се наоѓаат и извесно време пливаат заедно. Женката ја остава лепливата икра на водните растенија и може да изнесе и до 500.000 парчиња икра, после што мажјакот грижливо ја чува и не дозволува да и се приближи ниедна друга риба. После 10 дена од икрата излегуваат малите сомчиња кои остануваат во гнездото извесно време и се хранат со планктони и ситни животинки. Тоа трае се додека нивните родители не ги растераат. Кај сомовите се појавува и “канибализмот“. Доста често се случува возрасните единки да го преполоват или унуштат целокупниот пород, во ситуации кога водата е сиромашна со храна.

Ако водостојот е погоден младите соммчиња брзо напредуваат и растат многу брзо. Веќе во првата година достигнуваат тежина до 500 грама и должина до 20 сантиметри. Примероците од 3 кг, се од прилика стари помеѓу 4-5 години.

Самото име на оваа риба ни укажува на деталите по кои можеме да ја препознаеме. Црвените перки се деталот по кој е најмногу препознатлива оваа риба. Црвеноперката ја карактеризираат и усните кои се малку издигнати нагоре, остриот прелаз измеѓу стомакот и подопашестата перка, повлечената грбна перка накај опашот, како и црвеникастата точка во горниот дел на окото кое има жолтеникава боја. Грбот на црвеноперката има зеленожолта боја, а бојата на нејзините страни преминува во сребреникаста.

Црвеноперката е исклучително издржлива риба. Не се ретки случаите кога во густо затревени и многу топли води, или отсечени мали езерца, токму црвеноперката да биде последната риба која ќе преживее. Црвеноперката сака топли води, а со тоа и не живее во поладните води.

Место на живеење, навики, начин на хранење и распространетост:

Црвеноперката ги населува водите на северна Азија и Европа, со исклучок на Скандинавските земји, Шкотска, Апенинскиот и Пиринејскиот полуостров. Црвеноперката ја сака бистрата вода и нејзино омилено место за живеење се во води полни со растенија, а најмногу ја има во полиња со шаш и трска кои по правило нудат обилна разновидна храна, пред се ситни водни животинки. Ги населува низинските реки со спор тек, езерата, барите, каналите и ископите.

Најчесто црвеноперките се движат во јата. Понекогаш црвеноперките може да се приметат на површината на водата како оставаат мали бранчиња сечејќи ја водата со грбнота перка.За време на топлите летни денови, цели јата црвеноперката се подигнуваат кон површината на водата, а во текот на зимата се повлекуваат кон длабочините.

Црвеноперката се храни во текот на целата година, со кратки прекини во текот на парењето. Младите се хранат со планктони, додека повозрасните црвеноперки најчесто се хранат со растителна храна, тревки, инсекти, полжавчиња, црвчиња, па и помали рипчиња. Поради обликот на усните, црвеноперката обично се храни од површината на водата. Во текот на летото обично мирува чекајќи инсекти кои паѓаат во водата

Размножување:

Црвеноперката се мрести два пати во текот на годината и тоа од почетокот на Мај до почетокот на Јули. Се мрести на места полни со водни растенија, каде и ја лепи својата икра. Младите се изведуваат после 6-7 дена, остануваат во поплитките места и првично се хранат со планктони. Како растат така почнуваат да се повлекуваат кон подлабоките места и започнуваат да се хранат со инсекти. Црвеноперката расте доста споро и во одредени води треба да поминат повеќе години за да достигнат полна зрелост.

Големина на раст и тежина:

Просечната должина на возрасната единка на црвеноперката е измеѓу 20 и 30 см, а капиталните примероци на црвеноперка достигнуваат тежина и преку половина килограм и до 40 см должина.

Штуката е една од најинтересните риби, како по својот карактер, така и по градбата на своето тело и нејзините навики. Се одликува со издолжено, вретенесто и мускулесто тело покриено со ситни крлушки и во сразмер со големината на телото исклучително голем и силен опаш. Вакавата нејзина градба и овозможува штуката при нападот да развие брзина и до 11 метри во секунда, што се смета за рекорд помеѓу рибите. Ваквото снажно убрзување се должи пред се на опашот, но и дебелината на задниот дел на нејзиното тело, т.е дршката на опашот. Дополнително и помагаат и другите перки, особено грбната која е поставена малку наназад, скоро во иста положба како нејзината подопашестна перка.

Дополнителна карактеристика на телото на штуката, која исто така ја разликува од другите риби претставува нејзината голема уста и многу бројните заби, што ја прави штуката еден од најголемите водни предатори во водите во кои живее и врста која според изгледот на устата наликува на крокодил. Штуката има поголем број, различни по големина заби кои се поставени во сите делови на виличната коска. Во горниот дел од нејззината вилица се поставени поголем број ситни заби, а во долниот дел неколку поголеми. За овој нејзин детал риболовците доста често се предупредуваат и токму затоа постои и правило “Кога откачуваш штука, биди особено внимателен“. Штуката може устата дупло пошироко да ја отвори и доколку ова се комбинира со широкото грло и растегливиот желудец, лесно е да се свати зошто штуките напаѓаат покрупен плен и зошто и најмалите штуки можат да проголтаат за нив големо парче плен.

Место на живеење, навики, начин на хранење и распространетост:

Штуката е риба на низинските води, реки, езера и бари. Доста често може да се забележи и во бари кои најмногу се полнат од излевањето на реките и потоците после обилни врнежи.

Во однос на изхраната на штуката, може слободно да се констатира дека штуката не простува на ништо што може да проголта, па дури ни на припадниците на својот род и токму затоа ја викаат ајкула во слатките води. Во однос на својата големина, штуката дефинитивно е рибата која голта најголем плен. Ова го објаснува нејзиното алчо напаѓање на воблери и кедери кои се нешто помали од нејзе самата.

За време на мрестот штуката не се интересира многу за хранење, но затоа пак после овој период, штуката тргнува во поход и силно напаѓа, што преставува и голема шанса за рибарите кои се “загреани“ за оваа убавица-предатор. Овој период всушност е и периодот кој дава најдобри резултати во ловот на штука.

Што се однесува до нејзината исхрана, треба да се нагласи дека штуката почнува да се храни со мали рипчиња пред сите останати предаторски врсти. После само два месеци од животот и при должина од само неколку сантиметри, малите штукичиња почнуваат да ги напаѓаат другите мали рипчиња. При тоа, нејзиниот инстинкт е до толку силен што доста често после пролетниот мрест, доколку временските прилики за мрест на другите врсти на риби се неповолни, или доколку мрестот касни, штуката започнува да ги напаѓа и помалите припадници на својата врста. Веќе во Април и Мај по stukaдолжина на обраснатата обала во барите, каналите, реките и езерата можат да се забележат ситните штуки, како се уредно подредени и во “замрзната“ положба го чекаат својот плен. Притоа, што се однесува до нејзиниот напад, како што кажавме тој е еден од најбрзите во однос на рибите во целиот свет, сепак максималната брзина на пливање на штуката и не е така инпозантна и таа не преоѓа 60км на час. Тоа ни укажува дека штуката не е упорен прогонител и дека во случај на неуспешен првичен напад, брзо се откажува од понатамошно гонење на пленот.

Со завршувањето нa првата сезона од животот на штуката, во зависност од условите во кои напредувала, таа може да достигне должина и до 30см. При оваа прва сезона од својот живот, штуката интензивно се храни со секој плен кој може да го проголта. Во овој период не бираат храна и најчесто ги јадат рипчињата од врстата која е најнаселена во водата во која живее и штуката. Кога другите рипчиња ги нема во доволен број, како што беше спомнато, кај штуката се раѓа “канибализам“ и таа започнува да си ја јаде својата врста. Повозрасните штуки освен со риби се хранат и со жаби, ситни водни птици, патки и со други поситни водени животинки.

Сепак и покрај се, неможе да се каже дека штуката секогаш е гладна и дека секогаш напаѓа. Има и периоди кога штуката не е заинтересирана за храна. Доколку ја забележиме, добри знаци дека штуката е гладна и заинтересирана за храна е нејзината положба, доколку со главата е усмерена кон водната површина, а со опашот кон дното, или кога од обалата е усмерена кон средина на водата.

Размножување:

Својата зрелост штуките ја постигнуваат на својата 3-4 годишна возраст. Штуката се мрести прва и пред сите при крајот на зимата од Фебруари до Април. Својата икра ја лепи на водните растенија на само неколку сантиметра длабочина и инкубацијата на јајцата трае 10-15 дена после оплодувањето. Малите штукичиња напредуваат многу брзо и само после 1,5-2 месеци од нивното изведување, со своја големина од 3-5 см, дефинитивно преоѓаат на исхрана со риба. Тоа е всушност времето кога се изведуваат младите на другите врсти и токму затоа младите на штуката брзо напредуваат.

Големина на раст и тежина:

Спрема одредени податоци штуката може да нарасне до 2 метра и до 34кг рибна маса. Сепак таквите капиталци се многу ретки и многу пореални се капиталците од штука до 15кг. Нејзиниот животен век се проценува на 40 години, но истиот може да биде и подолг.

Лињакот е препознатлив по зеленикастото тело, црвенкастите очи, заоблените перки, кратките грбни перки и по два брка на горната уста. Има краток и цврст опаш, устата му е мала, а телото му е прекриено со ситни крлушки, дебела и лигава кожа. Страничната линија му е пуна, а во предниот дел благо се подига накај главата. Грбот му е темнозелен, а стомакот и страничните страни му сеlinjak зеленкасто-темни или златножолти, што зависи од бојата и бистрината на водата во која живее. Месото му е мрсно и вкусно, особено ако живее во протечни води во кои нема мирис на тиња. Неговата градба е таква што неможе да се прмаши.

Место на живеење, навики, начин на хранење и распространетост:

Живее во мирни и проточни води богати со растителен свет, тиња и глина во цела Европа. Најчести места на живеење на лињакот се езерата, малите езерца создадени од копање на песок и спорите реки.

Лињакот е една од најотпорните слатководни риби која може да живее во води со многу мало количество на кислород и доста често после големи еколошки катастрофи и загадување на водата, токму лињакот е рибата која умее да преживее.

Најчесто лињакот се храни преку ден и не е тешко да го лоцираме, затоа што кога се храни испушта меурчиња на местото каде што се наоѓа. За среќа на рибарите лињакот доста често се придржува до своите навики и доста често можеме да го најдеме на исто место. Често се задржува до места со треви и особено места со водени лопури. Се храни слично како крапот, од дно, со ситни водни животничиња и мекотелци. Интензивно се храни летно време, а зима го троши она што го има претходно фатено и живее закопан во тињата....

Лињакот е доста мирна риба. Се лови на тапа и со прибор сличен како и приборот за крап. Најчесто се лови на пролет и тоа претежно на црни црви.

Доколку станува збор за река, колку што е водата побистра, толку повеќе лињакот се повлекува кон средината и сртот на речното корито и најчесто се крие во тревите и алгите. Поприлично е борбен кога ќе се закачи и затоа треба да се користи поцврст прибор.

Размножување, големина на раст и тежина:

Обично расте до 2 килограми. Се мрести од мај до јуни, а икрата ја остава на водените растенија. Слично како и кај штуката сите поголеми лињаци се женки. Мужјак од 3,5 килограми е раритет и се смета за чудовиште, додека женките можат да нарастат и до 6 кг. Сепак примероците над 3 кг. се сметаат за капиталци на сите места. Карактеристично за оваа риба е што малите примероци, помали од 0,45 кг, многу тешко се ловат.

Црна мрена (Barbus)

Опис

Телото на црната мрена има вретенест облик. Главата и е сплосната, а на горната усна има два мали бркови. Бојата на телото и зависи од местото во кое живее и најчесто е сивкаста, жолтеникава, или зеленкаста. Долж своето тело и на перките има многу темни точки, по што е препознатлива и поради што понекогаш ја мешаат со помалите кркушки. Стомачниот дел и е бела боја.

Големина, распространетост и навики

Црната мрена ги населува пред се поголемите и помалите реки и поретко и езерата.krkuska

Во пролет и лето најчесто се движи во поплитките делови на водата, на места со камено и песокливо дно. Во есен и зима се повлекува во подлабоките делови од водата со песокливо дно или дно со тиња. Често може да се сретне во друштво со кленот и белата мрена. Ги избегнува затревените места од водата.

Црната мрена е права денска риба, која денски е доста активна, а навечер лежи на дното. Таа е риба која се движи во јато и пред се по дното на реката или езерото. Кај нас достигнува големина од 25-30 см и тежина од 300-500 грама

За разлика од црната мрена, кркушката (Gobio), како што најчесто риболовците ја нарекуваат поточната мрена, е ситна риба, која најчесто не престигнува повеќе од 15сантиметри, но е доста популарна, како кај поискусните рибари (за да ги подобрат своите рефлекси), така и кај почетниците, затоа што цело време е гладна и не е многу тешко да се улови.

Размножување
Црната мрена се мрести во Мај и Јуни кога женката ја лепи икрата на водните растенија.

Попадиката е дел од фамилијата бели риби од шаранскиот вид. Се карактеризира по истакнат нос и специфично поставената уста со оштри ивици. Неискусните риболовци попадиката најчесто знаат да ја помешаат со бојникот, затоа што попадиката има издолжена глава и издужен нос, кој многу потсетува на бојникот. Грбот на попадиката е модра боја, а стомачниот дел и е бел. Градните и стомачните перки и се помаранџеста боја, а останатите перки имаат сива боја. Долната уста и е полумесечаста.

Место на живеење, навики, начин на хранење и распространетост:

Попадиката ги населува водите на северна, средна и југоисточна Европа. Таа е типична риба на протечните води. Најчесто треба да се тражи во брзите и протечни води, но добро се снаоѓа и во стоечките води и езера. Попадиката влегува и во браните и затоа тие се добри места за нејзин лов. Летно време се задржува во водите кои се богати со кислород.

Попадиката е генерално вегетаријанец и се храни со трева и алги. Во поплитките места, попадиките можеме да ги забележиме кога кинат трева од дното, притоа вртејќи се и светкајќи под водата. Покрај зелените и кончести треви, попадиката триејќи по дното и камењата со своите специфични усни јаде и све што и се наоѓа на патот, ларви, инсекти, ракчиња и црвчиња. За време на мрестот, попадиките многу малку, скоро и воопшто не се хранат.

Размножување:

Попадиките се јатни риби. Тоа е особено забележливо за време на мрестот кој се одвива од Април до Јуни, кога цели јата на риба се движат во спротивен правец од водените струи, барајќи погодно место, потоци, или песокливо место каде што би можеле да ја положат икрата. Попадиката својата полна зрелост ја достигнуваат помеѓу својата 4-та и 5-та година, при должина од 24-28 сантиметри. Женките исфрлаат од 80 000 до 200 000 јајца кои се лепливи и се залепуваат за камењата и тревите. Развивањето на ембрионите се одвива од 2 до 10 дена во зависност од температурата на водата. Карактеристично за попадиките е тоа што за време на мрестот и мажјаците и женките имаат брадавичасти израстоци по главата и грбот и на грбот им се појавуваат прљавоцрвенкасти флеки.

Животен век, големина на раст и тежина:

Попадиката може да нарасне и до 3 килограми. Сепак нејзината просечна големина е од 20 – 30 сантиметри. Попадиките од 40 сантиметри во некои води се честа појава, но во некои важат за капиталци. Попадиките од 50 и 60 сантиметри и до 2,5 килограми се навистина исклучителни примероци. Во нашите води попадиката едвај достигнува должина од 28 сантиметри и тежина од 400 грама.

Амур или индиски крап е слатководна риба која припаѓа на семејството Ципраниди. Според изгледот амурот е доста сличен на кленот и најчесто помладите амури ги мешаат со клен. Амурот има правилно градено издолжено и цилиндрично тело покриено со големи крлушки. Бојата на телото му е сребреникаво бронзена, по грбот му е потемна, а како оди кон страните и стомакот све посветла. Перките му се со сивкаста боја. Местото на амурот е посно и вкусно.

Живеалиште, навики и начин на исхрана

Амурот, или индискиот крап влече потекло од реката Амур во северна Азија од каде што и е донесен во Европа и Америка. Рибата од далечниот исток, како и што се нарекува амурот е донесена на балканот околу 1970 година, со цел да го контролира растењето на водните растенија.....

Поради начинот на негово хранење амурот најчесто се користи како чистач на стоечките води. Во Кина амурот се искористува преку 2000 години, но во Европа не успеал да ја достигне таа слава како во краевите од каде што влече корени. Кај нас амурот најчесто е жител на стоечките води, езерата, каналите, а поретко и на реките.

Амурот може да се каже дека е вегетаријанец затоа што најмногу од све се храни со алги, водни растенија, жабокречина и други видови на водни билки, па дури и лисја од дрвата. Од кога ќе нарасне 4-5 сантиметри амурот почнува да “пасе“. Брзо расте но и многу се храни. Во недостаток на водни растенија и билки, амурот почнува да се храни и со листови од врба, или друго листопадно дрво чии гранки се надвиснуваат над водата. Амурот се храни и со инсекти кои летаат блиску до површината на водата, а доста рибари го ловат и на млада пченка. Зимно време неговата активност доста опаѓа и тој се повлекува во подлабоките води.

Размножување

Амурот најчесто се размножува од Април до крајот на летото кога температурата на водата ќе се подигне над 20 степени. Јајцата кои ќе ги снесе женката плутаат по водата, доколку се работи за река тогаш малите амурцинја можат да се изведат дури 10 километри подалеку од местото од каде што биле снесени. Пловењето на јајцата ги прави плен на голем број други риби, поради што размножувањето на амурот е отежнато. При полагањето женката во зависност од нејзината големина полага од 30.000 до 800.000 јајца од кои многу набрзо излегуваат младите. Младите амурчиња се движат во плитките води и најпрво се хранат со планктони, инсекти и водени растенија, а подоцна кога ќе нарастат преку 4 см започнуваат да “пасат“ и да се хранат најчесто со алги.

Во земјите од каде потекнува, амурот може да достигне должина и до 1,7 метри и тежина и до 36 кг, но кај нас амурот може да достигне должина приближно до еден метар и 25 килограми тежина.

Поради своето масивно тело, прекриено со големи крлушки, карашот многу личи на крапот. Но за разлика од крапот, карашот има пократко тело кое не е подолго од 40 сантиметри и во исто време телото на карашот е повисоко од телото на крапот. Главата на карашот е релативно мала, има големи очи и усни усмерени према нагоре, без бркови. Телото му е сребреникаво-маслинесто, секогаш потемно по грбот, а посветло по страните на карашот. Стомачната страна на карашот е жуткаста, а перките сиви.

Место на живеење, навики, начин на хранење и распространетост:

Карашот особено ги сака стоечките и мирни води, богати со водна вегетација и муљевито дно, рибниците, езерата, каналите и спорите реки. Една од најпознатите особини на карашот е што тоа е риба која може да опстане во екстремни услови, како што се презаситеност, но и недостиг на кислород во водите, како и екстремно низок водостој. Кога се говори за исхраната на карашот, оваа риба слободно можеме да ја сместиме во групата на сештојади. Карашот се храни со водени планктони, мали организми, но и трева, алги, животниски плен, црви, пченкаи многу други мамци. Карашот е првенствено риба на топлите води и доста се храни кога е лето и кога водата е топла, додека во зима најчесто карашот е полетаргичен.

Во однос на распространетоста, мора да се истакне дека во нашите краишта во изминатите години се забележува инвазија од оваа риба. Прадедовина на карашот е Кина, од каде што се проширил по источна Азија, бившиот Советски сојуз, а понатаму и на запад кон Европа. Неговата инвазија е доста силна. Од целосно непозната врста во 50-тите години на 20-тиот век во Европа, па се до една од најчестите врсти денеска, карашот продолжува да се мрести и да ги населува скоро сите води. Една од главните причини за ваквата распространетост на карашот е неговата огромна адаптабилност на водите, начинот на размножување, неговата голема издржливост на природните промени и немањето на многу природни непријатели помеѓу рибите

Размножување и големина :

Карашот ја достигнува својата зрелост помеѓу 3 или 4 години живот. Карашот се мрести блиску до обалата во места кои се прекриени со треви, алги и други водни растенија. Неговиот мрест започнува најчесто кога температурата на водата ќе достигне 18 степени. Во зависност од тежината и големината на секоја женка, карашот исфрла од 100.000 до 300.000 јајца, кои покасно мажјакот ги оплодува. Карактеристично за карашот е тоа што јајцата може да ги оплоди и друга врста на риба. Инкубацијата најчесто трае еден ден и излегуваат малите карашчиња долги 3 милиметри. Карактеристично за карашот е тоа што може да се размножува и од неоплодени јајца.

Максимална големина на карашот е околу 40 сантиметри и маса од 2,5-3 килограми во светски рамки. На ниво на Македонија, карашите од 600-700 грама се сметаат за крупен караш, а примероците од 1,5 килограми за капиталци.

Кострежот е една од рибите кои неможеме да ги промашиме, поради нејзиниот специфичен изглед и препознатливост. Станува збор за прекрасна риба чиј изглед јасно ни говори дека се работи за воден предатор и грабливец. Телото на кострежот по страните му е сплескано и доста високо. Младите кострежчиња имаат вретенст облик, но со годините тие добиваат грпка над главата. Грбот му е маслинесто-зелен со 5 до 9 црни линии кои му служат за камуфлажа и подобро криење во водните растенија. Стомачниот дел му е белкаста, или жуткаста боја, а опашот мал. Стомачните перки му се жуто-портокалови, додека опашот му е сивкасто-зелен. Грбната перка му е дводелна и составена од прв дел кој е поголем, цврст и бодликав и втор дел на кој само првата коска му е цврста, а понатаму перката е мека. На крајот од првиот дел на грбната перка има црн знак. Имаат карактеристични црни кострежочи, а во устата ситни и оштри заби.

Место на живеење, навики и начин на исхрана:

Кострежот ја населува цела Европа, освен водите на Шкотска и Норвешка и помлку во водите на Шпанија и Италија. Притоа кострежот ги населува сите видови на води и без оглед на типот на вода, кострежот треба секогаш да се бара позади бетонските блокови, поголемите камења, потопените дрва, водните растенија, или шуплива обала од која излегуваат корења од дрвата блиску до реката или езерото.....

Кострежот е јатна риба и лови во јато, а осаменик постанува кога ќе подостари. Кострежот е најактивен кога температурата на водата го надминува 14 степен. Кога температурата на водата ќе падне под 4 степени, тогаш кострежот паѓа во сон.костреж1

Иако е познат како грабливец, кострежот не е некој брз пливач и токму затоа лови од заседа. Кога ќе го забележи пленот се скаменува, ги шири перките и напред во напад. Многу е издржлив и својот плен го брка на поголеми дистанци, што е негова предност, за разлика на пример од штуката која напаѓа во моментот и доколку не го фати пленот се откажува од понатамошно гонење. Препознатлив е по тоа што има голема контрола на своите движења и прави многу маневри. Често додека брка во плиткото можеме да го забележиме како наеднаш се забрзува и во момент запира, па повторно убрзува.

Јатата на кострежи се составени најчесто од риби со иста големина и колку се помлади, толку јатото е поголемо. Со паѓањето на ноќта јатото се растура и наутро повторно се собира. Младите кострежчиња се хранат со планктони, додека подоцна се ориентираат на помали риби. На почетокот на есента кострежите се собираат во поголеми јата и бараат место на кое што ќе презимат. Зимно време поголемите кострежи можат да излезат од длабочината и се упатуваат кон поплитките места со цел нешто да уловат и изедат и потоа повторно се враќаат во длабочина.

Кострежот е една од најатрактивните риби за спортаски риболов. Тоа е така затоа што се храни скоро во текот на цела година, а можат да го уловат и почетници. Помладите кострежи можат да се уловат скоро во текот на целиот ден, додека поголемите само кога условите за риболов на оваа врста се поволни. Кострежот се карактеризира со одлично месо, без многу ситни коски.

Мрестење и големина на раст

Кострежот се мрести обично од март до април, но ако во тоа време температурата е ниска тогаш мрестот може да се продолжи до јуни. Женката положува и до 200.000 јајца и токму тоа е една од причините за неговото брзо проширување и населување на што поголем број на територии.

Кострежот може да нарасне и до 50 см со тежина до 3-4 кг, а може да живее и до 50 години. Едногодишен костреж достигнува до 7,2 см. , костреж од 5 години околу 12 см., 10 години околу 18 сантиметри, 15 години околу 23 сантиметри итн. Најчесто уловените примероци се до 200 грама.

Смуѓот е риба која и припаѓа на фамилијата Percidae , род Stizostedion, вид Lucioperca. Род Stizostedion има повеќе видови како што се американски смуѓ, канадски, смуѓ камењар и морски смуѓ. Кај нас има 2 вида на смуѓ и тоа: камењар кој ретко расте повеќе од 1 кг и неговиот поголем роднина кој расте до 15 кг.смуѓ заби

Телото му е издолжено со релативно мала глава. Зависно од местото на живеење бојата на телото му е обично на грбот зелено сива со 8-12 попречни пруги, бел стомак и сребрени страни. Го викаат барон, гроф, стакленоокиот .... (има изострен вид кој е важен услов за пронаоѓање на храната).

Има две грбни перки, кои се споени, или пак измеѓу нив има релативно мал простор. Има ситни крлушки. На грбните перки и опашот има темни пеги, а останатите перки му се без пеги и имаат бледожолтеникава боја. Повозрасните единки имаат доста ситни заби во устата.

Место на живеење, навики, начин на хранење и распространетост:

Смуѓот е распространет скоро во цела Еврпа и делови на Азија.

Тој е риба која е активна во текот на целата година и во текот на зимата и летото. Оптималната температура за неговиот живот е околу 27 степени, а горната граница за негово преживување е температура од околу 35 степени. Смуѓот е риба која е отпорна на високи температури во вода богата со кислород, и многу неотпорна на води со помалку кислород. Ако има загадување на водата, смуѓот страда меѓу првите риби.

Смуѓот има висок прехрамбен коефициент 5.1 што значи дека често е во потрага по храна. Честопати ако уловите 1 смуѓ ке добиете уште еден. Значи помалите примероци се движат во јата, а поголемите најчесто се сами.

Помладите смуѓови се хранат со ларви на инсекти кои живеат во вода, а поголемите смуѓови се хранат со други видови на риби. На предаторски начин на исхрана преоѓа после првата година од животот. За време на мрест смуѓот не се храни.

Размножување, големина и раст:

Женката Смуѓ несе околу 1 милион јајца. Јајцата се мали и со дијаметар од 1 до 1,5 мм. Мрестот стартува во пролет кога температурата на вода е од 12 до 15 º C. Најчесто смуѓот се мрести во раните утрински часови, во реките на длабочина од 0,5-1м, а во езерата дури и на длабочина до 17 метри. Ако живее во езерата каде што нема истечна вода, се приближува до брегот и бара песокливо дно и чиста и бистра вода, каде обично се прави гнездото за мрест. Мажјакот и женката еднократно ја испуштаат млечта и јајцата. По мрестот, женката се оддалечува, а мажјакот останува да се грижи за икрата. Ембрионот во јајцето се развива за околу една недела. Младите растат брзо.

Според литературата смуѓот може да нарасне до 1,3 метри и тежина до 15 килограми.

Смуѓот во езеро Младост и начин на негово ловење

Се зборува дека пред 10 години во ова наше езеро се пуштени само 10-тина примероци и одтогаш смуѓот е прилагоден тука.

Прибор кој се користи за риболов на смуѓ се трски со должина од 2.4 – 3.3 м со тежина на фрлање до 60 г, и брза акција во горната третина. Машинки со капацитет од 100м 0.30 мм . Ако користите плетен конец 0.14 мм, а монофил од 0.22 мм е доволен. Смуѓот не е борбена риба, но по квалитетот на месото се наоѓа пред пастрмката.смуѓ на гумено рипче

На велешко најчесто се лови со олово на дно, или мамецот да е неколку сантиментри над дното. За мамец се користи белвица, црвеноперка, сунчаница често и филет од риба, или само половина од мамецот (најчесто опашката). Се лови на длабочина од 5-8 метри. Знае да излезе и во плитко во утринските часови, или ако е облачно времето. Најважен фактор е да ја пронајдете рибата . Ако е во близина на мамецот сигурно ке има и улов. Овие правила важеа до пред неколку години. Денес ретко кој оди на смуѓ, а и најупорните најчесто се враќаат без улов.

Се лови и на вештачки мамки но со многу малку успех