Мал вовед:
Еден од најраспространетите начини на риболов и она што речиси сите нас не врзува за нашите почетоци, е риболовот со болоњезе. Ова е и најчестa и најшироко користена техника за риболов со пловка во слободниот риболов, а во натпреварувачкиот дел приматот поодамна веќе и го превземаат риболовот со штек и меч стапови.
Малку за историјата и нивниот изглед:
Како што и самото име кажува, потекнува од Италија поточно од Болоња од каде денес доаѓаат неколку познати брендови Tubertini, Maver, Sarfix и др. Болоњезата е развиена од тамошните риболовци, кои најчесто ловеле по реки во 80-тите години од минатиот век. Идејата начелно била како да се лови крупна риба на што поголема далечина (дотогаш најчесто ловеле со директни стапови).
Болоњезите се најчесто графитни стапови со спроводници/окца во должина од 4 до 8 м. Спроводниците може да бидат кратки (short-leg) и долги (long-leg) и најчесто се зацврстени/премотани со фин конец и прелакирани со некој епоксид/смола. Во почеток самите италијани, поради нивната сува медитеранска клима имале мал број на спроводници, онолку колку што има сегменти болоњезата и биле средни по должина, а држачот за машинката бил ниско поставен во долната зона на дебелиот, најдолниот дел од бланкот. Но потоа, кога почнала нивната поширока примена, откако се користеле на влажни поднебја, тогаш се покажале нивните недостатоци и како резултат на ова се зголемил бројот на спроводниците и се примениле по прв пат долги спроводници. Целта на ова било да се избегне лепењето на конецот за бланкот или самиот стап. Првите помошни/подвижни спроводници најчесто 1 или 2 на број, се појавиле на горниот сегмент (врвот) но поради поголемото и нерамномерно оптеретување често доаѓало до пукање на делот под него. Од тука, се појавиле и 3 и 4 подвижен спроводник, а држачот за машинката се наоѓа малку погоре, позициониран некаде на 1/3 од вкупната должина на првиот дел, па така некако и изгледа денешниот болоњез.
* Постојат и одредени модели како што се Milo Stradivari i Milo Top Class 3099 кои на секој сегмент имаат подвижен спроводник и како такви се создадени за влажни поднебја. Но ова некако ми преминува и наликува на една друг тип на стапови кои англичаните ги имаат како најчеста алатка за риболов и ги имаат доведено до совршенство(Match техника).
Некои детали:
Многумина од нас риболовците се мачат со преголема транспортна должина на болоњезата, а најчесто кога патуваме во група и уште во некоја помала кола, 1.40 м. или 1.50 м. знаат многу да не` изнервираат. Но според многумина искусни риболовци, производители и практикувачи, токму должината на овој прв дел од на стапот е многу важна за квалитетот и неговото однесување. Добра болоњезе трска достигнува транспортна должина и до 1.50 м., или преку пример, некои од моделите на Shimano на вкупна должина од 5 м., транспортната должина им изнесува 1.40 м. Овде исто така неопходно е нејзините ѕидови да се доволно силни (дебелина) како би ги задржала далечните зафрлувања или појаките контрирања, а да не ви остане само првиот дел во рака.
Поголемата должина на првиот дел е од големо значење и од уште еден друг аспект. Таа претставува нашата продолжена рака во риболовот, значи овој дел не смее да се витка и треба да биде колку е можно по крут. Па така, ако имате болоњез кој е долг 6 метри, а првиот дел кој практично не се витка (не работи) е со должина од 1.35 м., излегува дека максимално 4.65 м. работат при уморувањето на рибата, па ако сака нека биде и некоја капитална мрена на Вардар или некој залутан крап на Козјак додека сте ловеле попадика. Многу од поквалитетните боло стапови ги имаат појачано и вториот, третиот па и четвртиот дел (со спирално преплетени карбонски влакна), па така е добиен исклучиво крут стап, со екстремно крута ½ од должината на стапот, што резултира со многу брза акција и правовремена контра.
Освен должината на првиот сегмент, особено значаен е уште еден момент, а тоа е обемот или дебелината на бланкот односно целокупната должина да го следи обемот, пропорционално. Што значи ова? Наједноставно кажано, колку потенок прв дел од стапот толку подобро. Значи разликата на првиот дел со последниот дел (врвот ) треба да е што помала. Конусот кој го формира формата на целиот болоњез, треба да е со што поблаг агол/наклон. Во пракса, ова најчесто значи остар, квалитетен и јак стап, а поради тоа што ова побарува многу труд од производителите, современа технологија и прецизност, нив ги одликува и поголемата цена. Еден од првите производители на ваквите болоњези е италијанската ARTICO и скоро сите нивни нови серии имаат сегменти во кои разликата на пречниците е помала. Исто така MILO со нивните престижни серии на болоњези KOEX 8000 I KOEX 9000 кои според познавачите имаат акција која е неспоредлива со традиционалните, класични болоњези.
Кога секој грам е важен:
Изработката на самиот стап е од фини карбонски влакна кои формираат цврста, издржлива и истовремено еластична структура. Карбонските влакна, самите по себе се одликуваат со многу мала специфична тежина, а вообичаено потенкиот ѕид на бланкот значи и полесен болоњез, што и тоа како е важно доколку со него поминете 5-6 часа во рака, на некоја од нашите реки. Од тука кога најчесто на форумот се дискутира за купување на нова трска, еден од главните фактори за одлука е тежината на самиот болоњез. Заклучокот за жал е дека тежината на болоњезот е во обратнопропорционален однос со неговата цена
*Според некои искуства на добрите познавачи на овој тип на трски, понекогаш се случувало палецот на риболовецот да пропадне во првиот дел, од само малку појак стисок, но и тоа се серии кои се ултра лесни и кои само си го бараат својот пат до потрошувачите. Па доколку сте малку погруби или едноставно не сакате премногу да се „замарате“ при риболовот, тогаш внимавајте и на овие работи.
Ова се накратко некои основни информации за овој тип на стапови за риболов, нивната историја и неколку практични согледувања. Во некоја од следните теми ќе продолжиме со други специфичности околу болоњезите
* Извори: Користени се податоци од интернет портали, кои третираат слична или иста тематика _________________
|